اشکال تخریب انواع زلزله یا مکانیسم های تخریب زلزله

به دنبال وقوع هر پدیده طبیعی مانند سیل ، طوفان وزلزله مجموعه ای از خسارتهای مالی و جانی جز لاینفک آن پدیده می باشد. ازجمله مهمترین تخریبهای صورت گرفته توسط پدیده زلزله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. ایجاد نیروی اینرسی درسازه : از آنجا که درخلال وقوع زلزله ،شتاب زمین برسازه القاء می شود وازدیگر سوی سازه هر طبقه دارای جرم است بنابر این اساس قانون نیوتن نیروی اینرسی طبقات بر اثر شتاب طبقه برابر است با :

                                                                       نیروی اینرسی  = جرم طبقه × شتاب طبقه ناشی از زلزله

1. آتش سوزی : شاخص ترین مثال برای پدیده آتشوزی ، زلزله 1906 سانفرانسیسکو وو 1923 توکیو آتش سوزی حاصل اززلزله 80 % خرابی به بار آورده است .
2. تغییر خواص خاک : مانند روانگرایی ،تحکیم ،نشست درخاک . مثال بارز این پدیده ،زلزله سال 1964 نیگاتاژاپن می باشد.دراین زلزله علی رغم کم بودن شتاب زلزله 0.16 (g) اما به خاطر ایجاد خاصیت روانگرایی حدود 3000 خانه و 10000 ساختمان ویران شدند. اگرچه تلفات جانی این زلزله تنها 26 نفربود اما خسارات مالی تاحد قابل توجهی بالا بود.
3. حرکت وتغییر مکانهای مستقیم ناشی از گسلها: اثر ناشی از این حرکت بسیارکم است اما ازلحاظ روانی مشکل ساز می شود .به عنوان مثال ،زلزله سال 1972 ماناگوا درنیکاراگوئه ،منجر به ایجاد 30 سانتی متر تغییر مکان نسبی بین گسلهای موجود درشهر گردید.
4. زمین لغزش ودیگر حرکات سطحی : معمولا شهر های کوهپایه ای تحت خطر زمین لغزش قرارمی گیرند. بارزترین زلزله ها دراین مورد زلزله سال 1970 درشهر پرو که بزرگی آن 7.5 ریشتر گزارش گردید . تمامی شهر مجاور کوهپایه توسط سنگ وخاک ناشی از لغزش زمین پوشانده شد که دراین بین حدود 18000 نفر جان خود را ازدست دادند. به همین خاطر باید سعی شود که شهرها درمجاورت کوهپایه ها ساخته نشود.
5. امواج آب سونامی : شهرهای ساحلی که درمناطق زلزله خیز قراردارند همواره درمعرض تهدیداین پدیده قرار دارند. به طور مثال ،زلزله 1896 درهنشوی ژاپن با موجهای تاارتفاع 20 متر منجر به غرق شدن نزدیک به 26000 نفرگدید .یا درسال 2006 سونامی ایجاد شده در سواحل آسیای شرقی همچون اندونزی ،بخشی از مالزی به گونه ای بودکه در برخی موارد اثرات موج تخریب کننده در سواحل قاره امریکا نیز دیده شد.
6. تغییر کدارتفاع زمین درمقیاس وسیع : درطراحی لوله گاز وآب این مسئله راباید درنظرگرفت برای اینکار دربرخی مناطق لوله هارا با اتصال الاستیک به هم متصل می کنند.اگر لوله ازمنطقه سست وارد منطقه سنگی شود باید از اتصالات الاستیک انعطاف پذیر استفاده کرد.

منبع : اصول مهندسی زلزله کاربردی، سیاه پلو ،یوسفی حاجی وند