آمایش سرزمین و اندازه‌ی شهر بهینه

به منظور آینده‌نگری در آمایش سرزمین می‌توان در چهارچوب امکانات هر کشوری از هر منطقه به جست وجوی بهترین مکان، اندازه وتوزیع فعالیت‌های شهری پرداخت ودر پی آن توزیع بهینه جمعیت را در قالب شهرهای بزرگ منطقه‌ای، شهرهای متوسط وشهرهای کوچک بررسی کرد. به طور کلی بهترین شبکه‌ی شهری شامل مجموع شهرهای بزرگ وحومه‌هایشان می‌شود یابه عکس، در برگیرنده‌ی بیشترین تعداد شهرهای کوچک ومتوسط است؟ گسترش زیاد وحساب شده منافعی را در بردارد لیکن به یقین آثارمنفی خویش را هم داراست.

معیارهایی که تعیین کننده‌ی بهترین‌ها هستند وشاید چیزی جز سراب نباشند، کدام‌اند؟ اگر ابعاد مناسب شهر که آشکار قابل تجدید نظرند، به فرض ماندنی بودند ودوام پیدا می‌کردند درآن صورت هنگامی که از حدود معین خود تجاوز می‌کردند، عقلایی‌ترآن بود که اولیت را به رشد شهرهای دیگرداد یا ساخت شهرهای جدید را آغازکرد؟ تا چه حد می‌توان رشد شهری را مهار کرد وآن را از شهری به شهر دیگر منتقل ساخت؟ به طور کلی پایداری دربرابر جنبش‌ها وحرکت‌های خود جوش مردمی که عکس العمل نیازهای جبری جامعه است آسان نیست وبه هر حال اجرای محدودیت‌های شدید به منظور دستیابی به وضعیت بهتر، به سختی برای مردم قابل پذیرش است. دراین زمان که گذر نامه در بسیاری ازمرزها در خواست نمی‌شود آیا برقراری گذرنامه‌ی داخلی قابل تصور است درحالی که این کار در کشورهایی هم که زمانی آن را به اجرا گذاشته بودند هم اکنون منسوخ  شده است؟ وازهمه این‌ها گذشته این سیاست چه لطمه‌ی بزرگی به آزادی فردی می‌رساند!

منبع: شهر؛ژان باستیه ، برنادرددزر

ترجمه: دکتر علی اشرفی